Troska o stworzenie próbą naszej wiary

Raport przygotowany przez Zespół Troska o Stworzenie w ramach prac Kongresu Katoliczek i Katolików

Wiedza naukowa i obserwacje mówią o dramatycznym, zagrażającym życiu kolejnych pokoleń, postępującym niszczeniu stworzonego przez Boga świata. Proces ten przejawia się w ekspansywnej eksploatacji zasobów Ziemi, w zmianach klimatycznych, w nieetyczności globalnego gospodarowania skutkującego niesprawiedliwościami społecznymi, w skażeniu środowiska i zanikaniu bioróżnorodności, w bezdusznym i okrutnym traktowaniu zwierząt itd. Naukowcy mówią, że Ziemia – taka, jaką znamy – ginie. W 2015 roku papież Franciszek w encyklice Laudato si’, bazując na eksperckiej wiedzy, przedstawił wszechstronnie tę sytuację i wezwał wszystkich ludzi do ekologicznego nawrócenia. Czy my, katolicy, łączymy naszą wiarę z troską o stworzenie? Czy na co dzień naprawiamy to, co zostało zepsute, czy zmieniamy nasz styl życia tak, aby nikogo na Ziemi nie krzywdzić, myśląc także o przyszłych pokoleniach? Jeżeli nie, to dlaczego? Celem tego Raportu jest omówienie stosunku duchownych i świeckich do współczesnych problemów ekologicznych na tle wybranych faktów mówiących o dewastacji środowiska i w kontekście nauczania Kościoła powszechnego w obszarze ekologii integralnej. Dokument uwzględnia też postulaty i propozycje działań wiodących do nawrócenia ekologicznego polskich katolików.
Raport składa się z kilku części. Najpierw staramy się uzasadnić, dlaczego troska o środowisko wynika z naszej wiary i nieodłącznie wiąże się z miłością do Boga i bliźnich. Następnie, aby uzasadnić, jak poważne są zagrożenia życia na Ziemi, przedstawiamy pobieżnie, ale z uwzględnieniem najnowszych doniesień naukowych, najważniejsze dane, w tym dotyczące: zmian klimatycznych, dewastacji przyrody, zanieczyszczeń powietrza, gleby i wód, wymierania gatunków, przedmiotowego traktowania zwierząt. Wszystkie te zjawiska mają wymiar etyczny. Ich przyczynami są chciwość, pycha, niesprawiedliwość, zawiniona niewiedza, a skutkami: choroby, śmierć, bieda, wykluczenie, cierpienie. Smutny i groźny obraz, jaki wyłania się z przeglądu problemów środowiskowych, prowadzi nas do zdefiniowania „grzechu ekologicznego” jako grzechu przeciwko życiu i przeciwko przyszłym pokoleniom. Uważamy, że ten grzech jest grzechem wobec Pana stworzenia i skutkuje cierpieniem ludzi i zwierząt. Naszym zdaniem nadszedł najwyższy czas, aby w polskim Kościele katolickim zacząć otwarcie mówić o grzechach ekologicznych i potrzebie ekologicznego nawrócenia. To nawrócenie nie jest możliwe bez pogłębienia duchowości, która widzi objawianie się Boga w stworzeniu i jest świadoma obowiązków nas, ludzi, wobec słabszych oraz wobec wspólnego nam środowiska życia.
W raporcie przedstawiamy nauczanie Kościoła powszechnego w odniesieniu do ekologii, w pełni wyrażone w encyklice Laudato si’ papieża Franciszka, a także wypowiedzi lokalnych władz kościelnych w Polsce. Wskazujemy nieliczne działania, które są implementacją założeń ekologii integralnej w naszym Kościele, uznając, że jest ich zbyt mało i są zbyt słabe w obliczu tak poważnych zagrożeń. W kolejnej części Raportu identyfikujemy przeszkody stojące na drodze ekologicznego nawrócenia katolików i zastanawiamy się nad ich przyczynami. To wiedzie nas do sformułowania postulatów, których zrealizowanie mogłoby – według nas – pobudzić zaangażowanie katolików na rzecz ochrony świata dla dobra wszystkich ludzi i całego życia na Ziemi.
Postulujemy m.in.:

• poszanowanie prawdy naukowej i budzenie ekologicznej świadomości
  wśród członków Kościoła;
•  szerzenie wiedzy o tym, że wszystko na Ziemi jest ze sobą połączone,
  z czego wynika konieczność troski o całość stworzenia;
• włączanie się katolików w działania ekologiczne i współpracę na rzecz
  ochrony wspólnego domu z ludźmi spoza Kościoła;
• działania na rzecz powstrzymywania zmian klimatu, jakości powietrza,
  wód, gleby;
• zmianę stosunku do zwierząt w duchu solidarności z czującymi istotami;
• propagowanie skromnego stylu życia;
• pogłębianie chrześcijańskiej duchowości ekologicznej.
  Na koniec proponujemy konkretne działania, których celem jest wzrost powiązanej z wiarą ekologicznej świadomości katolików oraz ich większe zaangażowanie
  w ochronę stworzenia.

Pobierz pełny raport:
Troska o Stworzenie próbą naszej wiary